31 lat temu, 27 maja 1990 roku, w demokratycznej Polsce odbyły się pierwsze wybory samorządowe. O tym, jak wyglądały te wydarzenia w gminie Wasilków, można przeczytać w najnowszej książce Antoniego Pełkowskiego, byłego wieloletniego burmistrza miasta oraz starosty powiatu białostockiego, a także pasjonata lokalnej historii. Promocja publikacji i spotkanie z autorem odbyły się w czwartek, w Dzień Samorządu Terytorialnego, w wasilkowskiej bibliotece.
W książce Antoni Pełkowski opisał działalność Komitetu Obywatelskiego „Solidarność" Miasta i Gminy Wasilków”.
- Został on powołany przez członków „Solidarności" w zakładzie im. Emilii Plater. W inicjatywę włączyli się znamienici mieszkańcy Wasilkowa, którzy działając w komitecie przygotowywali program i kandydatów do wyborów samorządowych w 1990 roku. To oni tworzyli samorząd gminny. Gdyby nie ich działalność, to prawdopodobnie nie wygralibyśmy wyborów. Pamiętam, że to było miażdżące zwycięstwo. Media, nie tylko regionalne, relacjonowały, że w Wasilkowie stała się niebywała rzecz. Na 23 mandaty radnych 21 było obsadzonych przez kandydatów komitetu obywatelskiego - wspomina autor.
Przygotowując publikację Antoni Pełkowski bazował na dawnych dokumentach. Jak podkreśla, to istotne, że miał do nich dostęp, bo pamięć ludzka bywa zawodna.
- Udało mi się zachować większość dokumentów sprzed 31 lat związanych z działalnością komitetu, czyli protokoły i listy. Gdybym nie miał tych materiałów, to nie byłoby mowy o sporządzeniu jakiejkolwiek publikacji. Gdy rozmawiałem z niektórymi osobami zakładającymi komitet, to część nie pamiętała, że to wtedy robiła. Pamięć jest ulotna. Ważne, aby gromadzić i zachowywać takie źródła. Wydawać by się mogło, że są one niepotrzebne, ale można stworzyć z nich dosyć ciekawą publikację historyczną - przyznaje.
Antoniego Pełkowskiego, jako doświadczonego samorządowca, ale też i mieszkańca, zapytaliśmy jak - jego zdaniem gmina Wasilków - wykorzystała szansę stworzoną na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku.
- Trudno mówić mi o tym obiektywnie. Przez prawie 22 lata byłem bowiem burmistrzem Wasilkowa. W miarę możliwości, podobnie jak inne gminy, wykorzystaliśmy tę szansę. Nastąpił ogromny skok cywilizacyjny. Gdy w 1990 rozmawialiśmy z mieszkańcami czy prowadziliśmy badania sondażowe na temat ich oczekiwań, to na pierwszym miejscu wymieniano kanalizację, telefonię, drogi. Dzisiaj ktoś może być tym zdzwiony. Ale wtedy w Wasilkowie prawie w ogóle nie było kanalizacji, nie mówiąc już o wsiach. Oblicze miasta i gminy zmieniło się radykalnie. To obecnie miejsce atrakcyjne pod względem zamieszkania. O innych gminach trzeba powiedzieć podobnie. Wielu mówi, że reforma samorządowa była jedną z najbardziej udanych w ramach transformacji systemu - twierdzi autor publikacji.
W promocji książki wziął udział burmistrz Wasilkowa. Adrian Łuckiewicz pogratulował Antoniemu Pełkowskiemu przygotowania i wydania publikacji.
- Myślę, że to ważna książka z perspektywy historii Wasilkowa. Bardzo mnie cieszy, że pan Antoni gromadzi materiały, które traktują o naszej historii oraz publikuje posty na Facebooku, w których opisuje co się danego dnia w przeszłości w gminie Wasilków wydarzyło. Jako burmistrz uważam, że warto wspierać takie inicjatywy, ponieważ budują nasze poczucie tożsamości, a historia, o którą dbamy i którą przedstawiamy nas istotnie ubogaca - mówił Adrian Łuckiewicz.
Jak ważne są tego typu publikacje, podkreślał również Andrzej Kalinowski, odpowiedzialny za redakcję i korektę tekstu.
- Pamięć jest zawodna, zmienia pewne fakty. To co jest zapisane, jest bardzo ważne dla przyszłych pokoleń. Każdy, kto sięgnie po książkę, będzie mógł zapoznać się z namacalnymi faktami z życia Wasilkowa - zaznaczył.
W spotkaniu udział wzięły m. in. osoby, które tworzyły komitet obywatelski. Dyskusja była okazją do wspomnień związanych z początkami samorządu w gminie Wasilków. Nie zabrakło również przemyśleń na temat obecnej i przyszłej sytuacji lokalnej wspólnoty. Wydarzenie było transmitowane na żywo w mediach społecznościowych.
Wydanie książki „Komitet Obywatelski "Solidarność" Miasta i Gminy Wasilków” było możliwe dzięki wsparciu i współpracy Urzędu Miejskiego w Wasilkowie, Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wasilkowie oraz Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wasilkowskiej im. ks. Wacława Rabczyńskiego. Antoni Pełkowski zdradził, że jego kolejna publikacja będzie dotyczyć deportacji wasilkowskich rodzin na Wschód. W przyszłości chciałby też napisać o dziejach Wasilkowa w okresie PRL-u.
(-)
Promocja książki Antoniego Pełkowskiego. Zdjęcia: